Wat zou je moeten weten over ademhalingsproblemen?
Als paardenliefhebbers begrijpen we als geen ander dat de gezondheid van onze viervoeters van het grootste belang is. Een cruciaal aspect van hun welzijn is een gezond en optimaal functionerend ademhalingssysteem. Net als mensen kunnen paarden echter ook ademhalingsproblemen ervaren die hun prestaties en algemene welzijn beïnvloeden. Gelukkig zijn er verschillende manieren om deze problemen aan te pakken.
Oorzaken en symptomen van ademhalingsproblemen bij paarden:
Ademhalingsproblemen bij paarden kunnen verschillende oorzaken hebben, waaronder afwijkingen aan het strottenhoofd, allergieën, infecties en inspanningsgebonden complicaties zoals Exercise-Induced Pulmonary Hemorrhage (EIPH). Mogelijke symptomen zijn o.a. hoesten, neusvloei, piepende ademhaling, verminderd uithoudingsvermogen en moeite met ademhalen tijdens inspanning. In ernstige gevallen kan zelfs bloedverlies uit de neus voorkomen.
Specifieke aandoeningen en hun kenmerken:
Cornage is een gekend probleem waar veel paarden mee kampen. Bij deze aandoening is sprake van een structureel probleem van het strottenhoofd, namelijk een verlamde en afhangende stemband waardoor de opening naar de luchtpijp vernauwt. Dit resulteert in hoorbaar verhoogde ademgeluiden en mogelijk verminderde prestaties tijdens zware arbeid.
Een andere veelvoorkomende aandoening is equine astma. Dit omvat de mildere vorm IAD (Inflammatory airway disease) en RAO (Recurrent airway obstruction), vroeger COPD genoemd. IAD kan op elke leeftijd en geeft mildere symptomen zoals af en toe hoesten en prestatievermindering. RAO daarentegen komt voornamelijk voor bij paarden vanaf 7 jaar. Het wordt veroorzaakt door overgevoeligheid voor stof, pollen en schimmel sporen en piekt tijdens de zomermaanden. Symptomen zijn hier voornamelijk chronisch hoesten, eventueel neusvloei, zwaarder ademhalen, zelfs in rust. Het zorgt voor een verminderde zuurstofopname door het slecht functioneren van de longblaasjes. Deze aandoening is wegens zijn chronische aard vaak moeilijker te behandelen.
Verdere kan een paard ook een infectie van de luchtwegen oplopen. Dit kan zowel door een virus, bacterie, schimmel of parasiet. Hier is belangrijk onderscheid te maken tussen infecties van de luchtzakken, bovenste of onderste luchtwegen. Een virale infectie zal zonder secundaire complicaties meestal vanzelf genezen. Andere infectieuze oorzaken hebben meestal therapie nodig.
EIPH of longbloeding, ook wel gekend als neusbloeders, komt vooral voor bij paarden die grote inspanningen moeten leveren zoals bijvoorbeeld renpaarden, maar kan zich ook bij andere disciplines voordoen. Deze aandoening heeft vermoedelijk een genetische basis. Maar ook omgevingsfactoren zoals luchtwegirritatie en ontsteking verhogen de fragiliteit van bloedvaten in de longen en de gevoeligheid voor bloedingen tijdens inspanning. Het is dus van cruciaal belang om eventuele onderliggende oorzaken te herkennen. Het brengt niet alleen het welzijn van het paard in gevaar maar zorgt ook voor prestatieverlies en uitsluiting op wedstrijd.
Diagnose en behandeling:
Om de juiste zorg te kunnen toedienen, is een correcte diagnose van cruciaal belang. Vraag raad aan je dierenarts. Deze zal op basis van de anamnese in combinatie met klinisch onderzoek en longauscultatie al een vermoeden hebben wat er aan de hand is. Voor een meer specifieke diagnose zal een endoscopie, staalname uit de luchtpijp en/of longspoeling nodig zijn. Soms kan ook echografie en/of radiografie van de longen aangewezen zijn.
Afhankelijk van de aard en ernst van de aandoening, kan de behandeling omgevingsaanpassingen, medicamenteuze therapie (inhalatie en/of algemeen) of zelfs een chirurgische ingreep zijn. Een aangepaste omgeving met zoveel mogelijk frisse lucht en zo weinig mogelijk stof is cruciaal. Indien stalling nodig is, voorzie dan een stal met raam en een bedding met zo weinig mogelijk stof waarbij houtkrullen meestal beter zijn dan stro. Probeer het hooi zoveel mogelijk stofvrij te maken worden door het nat te maken of te stomen. Pas het trainingsschema aan op maat van de ernst van de ademhalingsklachten.
Naast deze aanpassingen in het management, kunnen supplementen ook een waardevolle bijdrage leveren. Supplementen zijn vooral inzetbaar bij milde klachten, bij chronische luchtwegaandoeningen of wanneer bepaalde medicatie gestopt moet worden wegens het wedstrijdschema.
DBS Equestrian heeft twee supplementen ontwikkeld die specifiek kunnen ingezet worden om het ademhalingsstelsel van uw paard te ondersteunen. Zo zal het product Cough de hoestprikkel remmen en heeft een verlichtend effect op de ademhaling. Verder werkt het ook slijmoplossend en heeft anti-bacteriele eigenschappen.
Breathe is dan weer speciaal ontwikkeld om de longfunctie optimaal te ondersteunen bij chronische problemen en de druk in de longen te verminderen, wat dan weer de kans op bloeden significant vermindert. Verder verhoogt het ook de immuniteit van het ademhalsingsstelsel, bevat anti-virale, anti-bacteriele en anti-fungale eigenschappen en heeft een positief effect op het surfactant.
